Kościół z Kamiennej Litanii – projekcja filmu i spotkanie z reżyserką
Fundacja Vexilla Regis oraz Rodzinna Akademia Społeczna – Akademia Filmowa zapraszają na kolejną w tym roku projekcję filmową. Tym razem zapraszamy na film pt. „Kościół z Kamiennej Litanii” opowiadający o historii kościoła (obecnie bazyliki) św. Rocha w Białymstoku. Swoją obecnością zaszczyci nas także autorka i reżyserka obrazu – Pani Beata Hyży-Czołpińska.
——————————————
O FILMIE:
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Nad Białymstokiem góruje niezwykły zabytek. Kościół – pomnik, wzniesiony jako wotum wdzięczności za odzyskaną przez Polskę niepodległość. Hołd złożony pamięci tych, którzy walczyli o Polskę i dla Polski. To jeden z najciekawszych polskich kościołów i jedna z bardziej oryginalnych budowli pierwszej połowy XX stulecia na świecie.
Niewielu białostoczan jednak wie, jaki był kontekst jej powstania, nie zdaje sobie sprawy z jej bogatej symboliki, historii i znaczenia. A historia świątyni jest wyjątkowa. Zaczęła się w czasie I wojny światowej, kiedy to młody architekt Oskar Sosnowski wymyślił ideę zbudowania wzdłuż polskich granic kościołów- bastionów, z których każdy byłby pod innym wezwaniem do Matki Boskiej z „Litanii do Najświętszej Marii Panny”. Tak opisał to w 1927 roku krakowski „Czas”:
„Przed grozą wojen i zła wszelkiego opasze Polskę mur obronny, złożony z kościołów- bastionów niezwyciężonych. Tu „Arka Przymierza”, tam „Brama Niebieska”, ówdzie „Dom Złoty”, tu strzeli w niebo „Wieża z Kości Słoniowej”, tam stanie „Stolica Mądrości”, wzejdzie „Gwiazda Zaranna”, na tronie zasiądzie „Królowa Polskiej Korony”. I tak bez liku, pod osobliwymi wezwaniami „Litanii do Najświętszej Marii Panny” kościoły nowe, po wszech ziemiach Polskich, na cześć Bogarodzicy. Ale nade wszystko kościoły tworzyć miały taką kamienną litanię, którą polska ziemia modliłaby się poprzez wieki do swej Orędowniczki i Królowej. Tyle twierdz mistycznych nie tylko przyozdobi Polskę formą zgodną z duchem czasu, ale swą treścią duchową doda Odrodzonej Rzeczypospolitej mocy nie do złamania”.
Idea architekta spotkała się z akceptacją warszawskiego dyrektora banków, Józefowa Karpowicza, który przyrzekł, że sfinansuje z własnych budowę pierwszego kościoła z tej Litanii Kamiennej. Świątynia miała stanąć na kresach wschodnich Polski, w rodzinnym mieście finansisty- Białymstoku. Rozpoczęcie budowy poprzedził konkurs na projekt obiektu. W jego programie zaznaczono pomnikową ideę świątyni, mającej być w zamierzeniach proboszcza kościoła, ks. Adama Abramowicza i Komitetu Budowy – wotum wdzięczności za odzyskaną przez Polskę niepodległość.
Konkurs wygrał Oskar Sosnowski, jeden z najlepszych polskich architektów I połowy XX wieku. Jego projekt łączył ideę Matki Boskiej jako „Gwiazdy Zarannej”, która miała symbolizować jutrzenkę Niepodległości, z nowatorskimi formami architektonicznymi.
——————————————
O AUTORCE:
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Beata Hyży-Czołpińska – reżyser filmów dokumentalnych, realizowanych głównie dla TVP S.A. od 1998 roku.
Ukończyła Wydział Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi na kierunku: reżyseria, specjalność: scenariopisarstwo, a także (na tej samej uczelni) Seminarium Producenckie o specjalności: redaktor –producent.
Reżyserowała filmy w Polsce, Kanadzie, USA, Szwajcarii, Francji, Belgii, Holandii, w Niemczech, Czechach, na Litwie, Białorusi i Norwegii. Wiele z nich zostało zakwalifikowanych do pokazów konkursowych na polskich i międzynarodowych festiwalach filmowych, m.in. w Chinach, Monte Carlo, Niemczech, Czechach, Brazylii, Danii, Hiszpanii, Szwajcarii, Szwecji, Grecji, Kanadzie, Francji, Izraelu i USA. Te o tematyce żydowskiej można oglądać w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem w Jerozolimie.
Autorka felietonów w „Wizji publicznej” (wydawnictwie Ośrodka Szkolenia i Akademii Telewizyjnej TVP S.A.).
Wykładowca akademicki (Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Białymstoku, Akademia Fotografii i Przedsiębiorczości), prowadząca szkolenia i warsztaty z reportażu i filmu dokumentalnego m.in. w Telewizji Polonijnej Polvision w Chicago, szkołach i uczelniach wyższych na terenie całego kraju, a także autorskie spotkania z widzami, połączone z pokazami filmów.
Uwieczniona w monografii pt. „Artyści Białegostoku XVIII-XX” (wydanej na zamówienie Prezydenta Miasta Białegostoku i Marszałka Województwa Podlaskiego), jako jedyna z TVP S.A.
Filmografia reżyserki: http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=1190469
——————————————
Kiedy? 19 grudnia 2018 roku o godzinie 19:00
Gdzie? – Duszpasterstwo Tradycji Katolickiej w Białymstoku, ul. Szkolna 2
——————————————
WSTĘP WOLNY
——————————————
Organizatorzy spotkania:
– Fundacja Vexilla Regis
– Rodzinna Akademia Społeczna – Akademia Filmowa